W dniach 13-17 listopada w Domu Utopii gościć będą przedstawiciele Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyków Sztuki (AICA), zgromadzeni w Krakowie na 55. Kongresie AICA International.
Międzynarodowe Stowarzyszenie Krytyków Sztuki (AICA) jest organizacją pozarządową, założoną w 1950 roku pod patronatem UNESCO. Jej zasadniczym celem jest udzielanie poparcia i wspieranie krytyki artystycznej.
Stowarzyszenie AICA, z siedzibą w Paryżu, reprezentuje około 4200 członków, z 62 sekcji krajowych z całego świata. Działalność AICA jest finansowana ze składek członków i wsparcia patronów.
W Polsce AICA reprezentowana jest przez Sekcję Polską AICA, która zarejestrowana jest jako stowarzyszenie i skupia ponad 133 osoby związane z krytyką sztuki.
OD ORGANIZATORA:
W ciągu ostatnich dwóch dekad współczesne instytucje kultury stały się przedmiotem kontestacji w dwojakim sensie – jako obiekty zarówno politycznej rywalizacji, jak i daleko idącej krytyki. Z jednej strony, w miarę jak liberalne i socjaldemokratyczne ideały traciły swój hegemoniczny status na Zachodzie, zwolennicy nieliberalnej demokracji zaczęli rywalizować o władzę nad publicznymi teatrami, galeriami i muzeami, postrzeganymi przede wszystkim jako narzędzia wpływu społecznego.Z drugiej strony, coraz więcej głosów w globalnym polu sztuki głosi, że nowoczesne instytucje nie są w stanie sprostać wyzwaniom wynikającym nie tylko z bieżących sporów kulturowych czy politycznych, ale przede wszystkim z długofalowych kryzysów ekonomicznych i ekologicznych, które wstrząsają podstawami nowoczesności. Dlatego też, w obliczu kryzysu legitymizacji współczesnych instytucji, wielu praktyków stara się wspierać nowe tryby organizacji w dziedzinie kultury; często tryby, które celowo odbiegają od zachodnich hierarchii kulturowych i wyobrażeń społecznych. Mając na uwadze te zmiany, przewidujemy doroczny kongres AICA w 2023 roku, jako badanie podejścia twórców sztuki i krytyków do trwającego kryzysu i transformacji instytucji kultury – a także zmieniających się podstaw samej krytyki artystycznej. Jeśli kontestacja legitymizacji współczesnych instytucji pociąga za sobą ponowną ewaluację sfery publicznej jako koncepcji zakorzenionej w oświeceniu, współczesne przywiązanie praktyk krytycznych do publiczności wymaga szczególnej uwagi.Będąc częstymi pracownikami i współpracownikami galerii, muzeów i szkół artystycznych, większość krytyków nie może twierdzić, że są obiektywnymi, neutralnymi arbitrami ich działań lub po prostu działają w imię uniwersalnego dobra wspólnego.
Nawiasem mówiąc, szczególnie z perspektywy Europy Środkowo-Wschodniej temat legitymizacji instytucji kultury ma obecnie duże znaczenie. W Polsce – podobnie jak w Czechach czy na Słowacji – potransformacyjna sieć publicznych muzeów i galerii konsolidowała się przez ostatnie trzydzieści lat. Dziś, podczas gdy zadanie budowy nowej infrastruktury schodzi na dalszy plan, w regionie pojawiają się ważne i z natury polityczne dyskusje na temat wykorzystania istniejących obiektów. Tymczasem za wschodnią granicą Unii Europejskiej rosyjskie wojska niszczą zasoby we wszystkich sektorach ukraińskiego życia publicznego. Kryzys wojenny już teraz prowokuje dyskusje na temat wartości, które określą trajektorię odbudowy instytucjonalnej. Z powyższych powodów podjęcie debaty o instytucjonalnych kontekstach sztuki i krytyki w Krakowie wydaje się nie tylko na czasie, ale wręcz niezwykle pilne.
Z okazji kongresu AICA, który odbędzie się w Krakowie, zapraszamy wszystkich chętnych do dyskusji na temat tego, w jakim stopniu współczesne praktyki artystyczne, krytyczne i kuratorskie wymagają wsparcia instytucjonalnego, jakich instytucji potrzebują i w jakim stopniu mogą przyczynić się do przeciwdziałania globalnym kryzysom ekologicznym i gospodarczym. Uznając znaczenie tematu dla praktyków z regionu Europy Wschodniej, zachęcamy delegatów z całego świata do podzielenia się swoimi perspektywami, wskazania problemów z różnych lokalizacji i przyczynienia się do wymiany wiedzy i doświadczeń ponad granicami państwowymi, regionalnymi lub kontynentalnymi. Wieloskalowy charakter współczesnych zjawisk społecznych, kulturowych i środowiskowych stanowi trudne wyzwanie dla instytucji takich jak AICA. Na kongresie w 2023 r. chcielibyśmy zająć się tym bezpośrednio.
Proponowane obszary tematyczne:
Szczegółowy program kongresu: http://aica.sztuka.edu.pl/kongresplan/
Wydarzenie pod honorowym patronatem Prezydenta Miasta Krakowa Jacka Majchrowskiego www.krakow.pl | Konferencja naukowa jest organizowana przy hojnym wsparciu Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie www.up.krakow.pl | Wykłady inauguracyjne są wspierane przez grant Wydziału Polonistyki w ramach Programu Strategicznego Inicjatywa Doskonałości Uniwersytetu Jagiellońskiego www.polonistyka.uj.edu.pl