rys. Agnieszka Piksa
Działania w ramach Kongresu Sensorycznego inicjuje seria Warsztaty Solidarności Międzygatunkowej.
Kim są dziś mieszkańcy_mieszkanki Nowej Huty? Zadając sobie takie pytanie postanowiliśmy podjąć wyzwanie aktualizację tego pojęcia, uwzględniając nie tylko literalnie rozumianych nowych mieszkańców coraz bardziej wielokulturowej społeczności dzielnicy ale też, a może przed wszystkim – uwzględniając inne gatunki, współzamieszkujące z nami nowohucką przestrzeń a dotychczas pomijane w dyskursie dotyczącym dzielnicy. Rozpisany na szereg spotkań, warsztatów, działań performatywnych, wystawienniczych program badawczy będziemy realizować przy zaangażowaniu artystek i artystów, badaczek i badaczy, hobbystów – fascynatów i fascynatek nowohuckiej fauny i flory i nie tylko.
Kurator serii: Łukasz Trzciński
Re-connecting
Agnieszka Piksa w toku spotkań negocjacyjnych z specjalistami i amatorami różnych dziedzin, w tym z biologią pozornie nie związanych, opracuje publikację komiksową, stanowiącą rodzaj namysłu nie tyle nad tym co utracone ale ukierunkowaną prospektywnie na to, co w relacji człowieka z przyrodą można jeszcze uratować i naprawić. Zapraszamy do udziału w warsztatach koncepcyjnych z artystką – i Wy możecie stać się współautorkami_ami tego przewodnika!
Agnieszka Piksa – artystka sztuk wizualnych, rysowniczka, autorka komiksów, ilustracji i murali. Absolwentka wydziału grafiki Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie i Universitatea de Artă și Design din Cluj-Napoca w Rumunii. W swoich pracach cytuje literaturę piękną na równi z naukową, grając znaczeniami i nieporozumieniami. Interesuje ją zarówno tradycyjna narracja, jak i eksperymenty lingwistyczne. Jej prace reprezentowały Polskę podczas 31. Międzynarodowego Biennale Sztuki Współczesnej w São Paulo. Brała udział w wielu wystawach w Polsce i za granicą. W 2015 została nagrodzona w VII edycji konkursu „Spojrzenia 2015” organizowanym przez Zachętę – Narodową Galerię Sztuki. Mieszka i pracuje w Krakowie.
Na dębach rosną jabłka
Opowieść Liliany Zeic, która za punkt wyjścia podejmuje doświadczenie traumy, objawy długotrwałego stresu czy PTSD oraz sposoby cielesnego ich przepracowywania. Próba eksperymentalnego opowiadania o badaniach artystycznych prowadzonych przez autorkę, zaczynając od tytułowych jabłek na dębie, poprzez namysł nad feministycznymi i queerowymi aspektami doświadczania traumy. Towarzyszkami w tej podróży będą rośliny i ich podmiotowość, jak również namysł nad rolą opowiadania sobie nawzajem historii, ustnego przekazywania i dzielenia się opowieściami.
Spotkanie o eksperymentalnym charakterze połączy w sobie storytelling, wykład performatywny, rozmowę, elementy warsztatowego doświadczenia (zapraszające osoby uczestniczące do współodczuwania/współtworzenie jego przebiegu). Pojawi się również kilka roślinnych towarzyszek tej podróży.
Tytuł pochodzi z wiersza dla dzieci Jana Brzechwy pt ‘Na wyspach Bergamutach’ z 1945 roku, którego twórczość opisał w latach 50-tych anonimowy cenzor jako: ‘antropomorfizacja i to najgorszego gatunku.’ Wierszyk ten można nazwać rodzajem utopii, z góry nieudanej metafory, stanu niemożliwego do osiągnięcia.
Tytułowe ‘jabłko na dębie’ jest jednak realnie istniejącą strukturą: jest to rodzaj galasu: tkanki roślinnej przetwarzanej i kontrolowanej przez nie-rośliny. Galasy to charakterystyczne struktury roślinne tworzone przez niektóre owady roślinożerne jako własne mikrosiedliska. Galls (z łac. galla, „dąb-jabłko”) lub cecidia (z greckiego kēkidion, cokolwiek co tryska).
Liliana Zeic (dawniej Liliana Piskorska) – artystka wizualna, doktora sztuk pięknych, queerowa feministka.
W swojej praktyce artystycznej analizuje problematykę społeczną zperspektywy radykalnej wrażliwości, zajmuje się tematem queerowości i nieheteronormatywności oraz czerpie ze swoich doświadczeń wychowywania w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. Pracuje z wideo, fotografią, obiektem oraz tekstem tworząc intermedialne i performatywne projekty oparte na badaniach artystycznych. Pod nazwiskiem Liliana Zeic tworzy od lutego 2020 roku.
Prace Liliany Zeic znajdują się w kolekcjach prywatnych oraz publicznych głównych polskich ośrodków artystycznych, w tym Zachęty Narodowej Galerii Sztuki czy Muzeum Współczesnego Wrocław.
Grzyby w Nowej Hucie, Nietoperze w Nowej Hucie – spacerowykłady terenowe
Grzyby w Nowej Hucie
Pozwólcie, że przedstawimy Wam kilka z naszych pomijanych dotąd sąsiadek_sąsiadów: płaskolepek poduszeczkowaty, włośniczka, trzęsak pomarańczowożółty, chrobotek strzępiasty, rozszczepka pospolita, próchnilec maczugowaty, kisielnica kędzierzawa.
Przewodnikiem po fascynującym świecie nowohuckich grzybów jest Ryszard Janiczek, autor profilu Grzyby w Nowej Hucie, który w miejskim biotopie dzielnicy rozpoznał już ponad 300 gatunków, w tym stanowiska grzyba chronionego.
Zaczęliśmy w niedzielę 3 lipca o godz. 10:00 w Domu Utopii, a na kolejny spacer w poszukiwaniu nowohuckich grzybów zaprosiliśmy do Parku Lotników Polskich 10 lipca o godz. 17:00 (zbiórka przy fontannie od strony al. Jana Pawła ii).
Prowadzenie: Ryszard Janiczek (Grzyby w Nowej Hucie)
Nietoperze w Nowej Hucie
W Polsce występuje ok. 30 gatunków nietoperzy, część z nich zasila faunę miejską stanowiąc istotny element ekosystemu, m. in. przyczyniając się do redukcji owadów uznawanych przez człowieka za natrętne. Objęte ochroną – potrzebują również naszej ochrony. Postępująca redukcja starodrzewu w mieście anihiluje ich naturalne siedliska, a termomodernizacja budynków zamyka dostęp do przestrzeni alternatywnych – strychów i piwnic.
Na spacer zaprosiliśmy do Domu Utopii 8 lipca o godz. 19:00. Nietoperzy poszukiwaliśmy za pomocą detektorów ultrasonicznych, zainicjujowaliśmy też akcję budowania i montażu budek dla nietoperzy.
Prowadzenie: dr Andrea Pereswiet-Soltan – realizuje warsztaty i seminaria w Wenecji, Padwie i Ferrarze, jest cenionym chiropterologiem w świecie naukowym. Przemierza trudno dostępne jaskinie i wysokie góry, obserwuje nietoperze i uczy na ich temat. W Krakowie ze studentami biologii prowadzi wieloletni monitoring nietoperzy w parkach miejskich.
Współpraca merytoryczna: dr Barbara Miękina
Spacer realizowany w partnerstwie z Instytutem Systematyki i Ewolucji Zwierząt Polskiej Akademii Nauk.
Konstrukcje spawane. Protezy dla roślin i zwierząt – instalacja Krzysztofa Maniaka
Artysta dokonuje symbolicznego zwrotu części natury, która została zagarnięta i przetworzona przemysłowo przez człowieka. Używa do tego ażurowych konstrukcji stalowych umieszczonych w przestrzeni ogrodu Teatru Łaźnia Nowa. Minimalistyczne rzeźby Krzysztofa Maniaka przyjmują rolę służebną wobec innych gatunków – pomagają piąć się w górę roślinom, pełnią funkcję karmników czy poidełek dla ptaków. Odsłona instalacji artysty połączona była z sadzeniem roślin.
Krzysztof Maniak – absolwent Wydziału Intermediów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie; od 2018 roku związany z Katedrą Zjawisk Sztuki Intermedialnej Akademii. Praktyka artystyczna Krzysztofa Maniaka sytuuje się pomiędzy land artem, performance a minimal art, opiera się na działaniach w pejzażu. Jego prace to zazwyczaj dyskretne, proste gesty i interakcje z naturą, takie jak głaskanie mchu, kory, śniegu, wspinanie się po drzewach, szukanie odległości między drzewami odpowiadającej długości jego ciała. Miejsca te są zarówno tłem dla jego działań, jak i materiałem dla jego tymczasowych instalacji.