„MIASTO IDEALNE”
PIERWSZE LATA NOWEJ HUTY NA FOTOGRAFIACH HENRYKA MAKAREWICZA I WIKTORA PENTALA
wernisaż wystawy: 7 października, godz. 17:00
wystawa czynna w dniach: 8 października – 31 grudnia 2023, godziny otwarcia: wtorek–niedziela, 10:00–20:00
Oprowadzania kuratorskie: 25 listopada, godz. 17:30-18:30 – ŁUKASZ TRZCIŃSKI
KURATOR → Łukasz Trzciński
SCENOGRAFIA → Zbigniew Prokop
Fotografie Henryka Makarewicza (1917-1984) i Wiktora Pentala (1920-2013) to wielopłaszczyznowy zapis pierwszych lat Nowej Huty (1949-1970), miasta pomyślanego i realizowanego jako całościowy koncept architektoniczny i społeczny.
Dalekie od dosłowności, ikoniczne obrazy Wiktora Pentala i Henryka Makarewicza tworzą wizualne DNA Nowej Huty, stanowiąc nie tyle wielopłaszczyznowy zapis pierwszych jej lat, co przepustkę do rozumienia doświadczenia modernizmu i nowoczesności, jak również działań badawczych wobec jej naczelnego medium – fotografii.
Kolekcja Miasto Idealne, oparta na selekcji kluczowych fotogramów obu autorów zderza dwie perspektywy: miasta pomyślanego od podstaw, jako laboratorium urbanistyczno- architektoniczne i społeczne, stanowiące wypadkową nieskończonej liczby wcześniejszych scenariuszy miejskich – z jego reprezentacją, rozłożoną na szereg spojrzeń: stricte dokumentalne, humanistyczne, propagandowe, prywatne.
Zaplątane nie tylko w kolejne użyteczności, ale i bezpośrednio w rewir sztuki. Jako esencjonalny powidok równoległych im trendów wizualnych stanowią świadectwo angażowania medium fotografii na potrzeby przedsięwzięcia nowoczesności a za tym – klucze do jej zrozumienia.
Wystawa „Miasto Idealne” w Domu Utopii to pierwszy pokaz oryginalnych prac obu autorów w miejscu ich powstawania. Ich kultowe już fotografie, spopularyzowane i sproblematyzowane szeroko za sprawą opiekującej się zbiorem od 2006 r. Fundacji Imago Mundi, stają się̨ konsekwentnie przedmiotem zainteresowania międzynarodowych badaczek i badaczy (historyków sztuki, historyków, socjologów, etnografów, kuratorów) jak i artystów współczesnych. Same fotografie wciąż nie są jednak fizycznie dostępne dla szerokiego odbiorcy w miejscu ich powstawania, którego bezpośrednio dotyczą i złożoność tłumaczą.
Łukasz Trzciński – w latach 1990-2005 aktywny jako dokumentalista w nurcie fotografii humanistycznej, dokumentując transformację systemową jak i tło społeczne konfliktów wojennych przełomu tysiącleci, m.in.: Bliski Wschód, Afganistan, Irak. Jego prace otrzymały kilkadziesiąt głównych nagród za fotografię prasową i dokumentalną. Wychodząc z pozycji dokumentalisty, w miarę wieloletniej pracy z zaangażowanym obrazem fotograficznym, odrzucił własną praktykę fotograficzną na rzecz analitycznej pracy z medium, które staje się punktem wyjścia do szerszej refleksji wokół przemian politycznych, ekonomicznych i kulturowych. Ostatnio szczególną uwagę poświęca strategiom zarządzania pamięcią poprzez obraz, jak i pracy z pamięcią sztuki.
Prowadzi Fundację Imago Mundi (obraz świata / świat w obrazie), aktywną wyjściowo w polu medium fotografii(m.in. współorganizacja festiwalu Miesiąc Fotografii w Krakowie 2006-2010), od 2010 rozwijającą praktykę w szeroko ujętym polu sztuki współczesnej, poprzez inicjowanie oraz kompleksowe wdrażanie szeroko zakrojonych, międzynarodowych programów współpracy środowiskowo-instytucjonalnej z pola sztuki współczesnej opartych w dużej mierze na formacie rezydencji artystycznych, m.in. Projekt Metropolis (2011-2015) czy Place called Space (2014- ). Od 2006r. sprawuje opiekę nad zbiorem Henryka Makarewicza i Wiktora Pentala, odpowiada za jego kompleksowe opracowanie, kontekstualizację oraz popularyzację w międzynarodowym wymiarze.
Rezerwacje na oprowadzania przyjmujemy pod adresem rezerwacja@domutopii.pl Dodatkowe terminy dla grup po wcześniejszym uzgodnieniu.
Sfinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Gminy Miejskiej Kraków
fot. Henryk Makarewicz, Dni Sportu i Młodości 1965 / Kolekcja Fundacji Imago Mundi