„Czwarta strona świata” w Domu Utopii

Sobotnia sesja słuchania pt. „Czwarta strona świata”, prowadzona przez Grzegorza Czemiela, była dla uczestników Szkoły Ekopetyki niezwykłym doświadczeniem. Zachęcamy do lektury tekstu, który przybliży Wam postać Jon Hassella, twórcy koncepcji muzyki „czwartego świata” i recenzji na temat sobotniego spotkania. 

Autorem koncepcji muzyki „czwartego świata” jest amerykański trębacz, kompozytor i improwizator Jon Hassell (1937-2021). „Jednym z sekretów jego rzemiosła było odejście od horyzontalnego wymiaru muzyki, uwypuklającego jej melodyczny rozwój w czasie, na rzecz wymiaru wertykalnego, czyli barwy i energii konkretnej chwili, w której odkryć można wiele warstw brzmieniowych” – napisał Grzegorz Czemiel, wykładowca, tłumacz i koordynator Szkoły Ekopoetyki, który poprowadził sobotnią sesję słuchania. 

Cały tekst oraz ambient inspirowany twórczością Jona Hassella znajdziecie tutaj: 

http://ekopoetyka.com/2021/10/01/muzyki-czwartego-swiata-podcast-dla-szkoly-ekopoetyki/

Poniżej możecie przeczytać tekst Tomasza Talerzaka, koordynatora zajęć Szkoły Ekopoetyki z ramienia Domu Utopii, który uczestniczył w sobotnim wydarzeniu:   

Północ, południe, zachód, wschód. Potrzebujemy koordynatów, by móc poruszać się po mapie świata. Porządkujemy rzeczywistość, tworzymy hierarchie, filtrujemy, kategoryzujemy, etykietujemy, nadajemy rzeczom nazwy, by umieścić je w systemach, które pozwolą nam oswoić nieznane, odnaleźć drogę w chaosie nienazywalnego.

A co, gdyby odwrócić globus? Zmienić współrzędne i spojrzeć na naszą planetę w nieoczekiwany sposób? “Północ jest przecież na górze”, tak powie już każdy dziesięciolatek, wychowany w Europocentrycznym paradygmacie. A to, co na górze musi być ważniejsze, mądrzejsze, sensowniejsze, lepsze – tak się przecież umówiliśmy…

Sobotnia sesja słuchania, którą podczas Szkoły Ekopoetyki poprowadził Grzegorz Czemiel, była próbą przepracowania skostniałego porządku muzycznych hierarchii. Czemiel, z wykładowcy, tłumacza i koordynatora Szkoły Ekopoetyki, zamienił się na trzy magiczne godziny w didżeja – mistrza ceremonii, z niezwykłym wyczuciem miksującego muzyki ze swojej gromadzonej od wielu lat kolekcji płyt winylowych. Nie muzykę, a właśnie muzyki. Muzyki, które są możliwe, by sparafrazować tytuł płyty “Possible Musics” Jona Hassella, wybitnego kompozytora, autora pojęcia i estetyki “muzyki czwartego świata”, która stała się inspiracją dla prowadzącego i tytułem sobotniego wydarzenia. Czwarty świat w rozumieniu Hassella jest syntezą stechnicyzowanego, racjonalnego “pierwszego świata” północnej (i zachodniej) muzyki oraz duchowego, intuicyjnego “trzeciego świata” południa i wschodu.

Narracja ustąpiła miejsca chwili, melodia schowała się za brzmieniem, dramaturgia zatrzymała się w bezczasie. Tropy? Minimalizm i awangarda, ambient, jazz, drony, sampling, fragmenty nagrań terenowych, raga, polirytmia gamelanu… Dzięki muzykom prezentowanym przez Czemiela weszliśmy w wyimaginowaną dźwiękową utopię, w której strony świata wymieszały się, tworząc gęstą, głęboko emocjonalną, nasyconą, nową i niemal rzeczywistą jakość.

#newsletter
Bądź na bieżąco